Onderzoek laat zien dat bijna een vijfde van de Nederlanders overweegt om zich om te scholen naar vakman of vakvrouw; 80 procent geeft aan zich bewust te zijn van het enorme tekort aan vakmensen in ons land

Er gloort hoop voor het vakmanschap, want steeds meer mensen zien het vak als een aantrekkelijke carrièrekeuze. Terwijl kunstmatige intelligentie voor onzekerheid zorgt onder werknemers en 22 procent aangeeft ontevreden te zijn met de huidige loopbaan.

Nederland kampt al lange tijd met een tekort aan vakmensen, maar nieuw onderzoek laat zien dat er hoop gloort. Uit een vandaag gepubliceerd rapport van Werkspot.nl blijkt dat 17 procent van de mensen overweegt zich om te scholen tot vakman of -vrouw. Die interesse groeit nu de zorgen over AI als bedreiging voor banen toenemen en steeds meer mensen aangeven ontevreden te zijn over hun huidige werk.

Werkspot.nl, de betrouwbare manier om vakmensen in te huren, zet zich al jarenlang in om het belang van vakmanschap als carrièrekeuze onder de aandacht te brengen. Na vorig jaar een onderzoek te hebben gedaan naar de houding ten opzichte van vakmanschap, voerde het platform deze maand opnieuw een enquête uit om te zien of die houding begint te veranderen.

De resultaten zijn bemoedigend. Zo gaf 17 procent van de ondervraagden aan te hebben overwogen zich om te scholen tot loodgieter, elektricien of een ander praktisch beroep. Onder jongeren liep dit percentage zelfs op tot 23 procent. De sector heeft van oudsher moeite om vrouwen aan te trekken. Hoewel vrouwelijke respondenten nog steeds iets minder geneigd waren om een ​​vak te overwegen dan mannelijke respondenten, gaf een veelbelovende 13 procent van de vrouwelijke respondenten aan een omscholing in deze richting te hebben overwogen.

De overgrote meerderheid van de Nederlanders is zich bewust van het tekort aan vakmensen: 81 procent gaf aan het probleem te kennen. Bij de jongere doelgroep van 18 tot 34 jaar ligt dit bewustzijn iets lager: daar zegt bijna drie op de vier (73 procent) te weten dat er een tekort is.

Meer dan een vijfde (22 procent) van de ondervraagden gaf aan ontevreden te zijn met zijn of haar huidige baan. In de groep van 35- tot 54-jarigen liep dit zelfs op tot 25 procent. Juist in deze leeftijdsgroep maken mensen zich het meest zorgen over de kans dat hun functie in de toekomst wordt vervangen door AI.

Het toenemende gebruik van AI in veel sectoren werpt een positief licht op vakmensen: zij kunnen niet op deze manier worden vervangen en hebben daardoor uitzicht op een succesvolle loopbaan, terwijl andere banen mogelijk onder druk staan. Tegelijkertijd blijkt AI een belangrijke zorg voor veel Nederlanders als het gaat om hun huidige loopbaan. Uit het onderzoek blijkt dat 30 procent van de mannen en 24 procent van de vrouwen zich zorgen maakt over de impact van AI op hun functie. Vooral in Gelderland leeft deze zorg sterk: meer dan twee vijfde (42 procent) van de respondenten geeft aan zich zorgen te maken over de invloed van AI op hun huidige baan.

Andere resultaten:

• Noord-Holland: 34%
• Zuid-Holland: 26%
• Noord-Brabant: 27%

Deze bezorgdheid neemt verder toe wanneer mensen nadenken over de mogelijke impact van AI op hun toekomstige loopbaan. Meer dan een kwart van alle ondervraagden (27 procent) maakt zich zorgen over de invloed van AI op hun toekomstige carrièremogelijkheden, en dit percentage liep in de leeftijdsgroep van 18 tot 34 jaar op tot 29 procent.

Gert-Jan Vrolijk van Werkspot.nl noemt het bemoedigend dat zoveel mensen een omscholing naar vakman of -vrouw overwegen.

“We zeggen al lang dat een carrière in de bouwsector een goede keuze is voor jongeren, en ook voor mensen die zich willen omscholen.”

“Flexibele werktijden, bijscholing op de werkplek en talloze mogelijkheden om als zelfstandige aan de slag te gaan. Dit zijn slechts enkele van de voordelen die vakmensen dagelijks waarderen.”

“Hoewel ons rapport uit 2024 liet zien dat ouders veel interesse hadden om hun kinderen een baan in de bouwsector te laten kiezen, was dit niet echt terug te zien in de officiële cijfers over nieuwe instroom in de sector.”

“Dit nieuwe onderzoek suggereert dat steeds meer mensen een praktisch beroep nu als een aantrekkelijke optie zien. We blijven echter een beroep doen op overheid, scholen en hogescholen om vakmanschap te promoten als een uitstekende keuze voor jongeren, zodat deze beweging aanhoudt.”

Voor meer informatie over het onderzoek van Werkspot over het tekort aan vakmensen: https://www.werkspot.nl/blog/vakmannen-tekort